Województwo Małopolskie złożyło do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) w Warszawie skargę kasacyjną na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA), który stwierdził nieważność uchwały „antysmogowej”. Do czasu wyroku NSA uchwała małopolskiego sejmiku pozostaje w mocy – nadal obowiązuje zakaz stosowania paliw stałych w nowych budynkach, a w budynkach istniejących termin wejścia przepisów w życie to 1 września 2018 r.
Zarząd i Sejmik Województwa Małopolskiego są zdeterminowane w kwestii ograniczenia paliw stałych – w tym wypadku węgla – w Krakowie – mówił wicemarszałek Wojciech Kozak. – Sąd zarzucając nam nadużycie czy złą interpretację Konstytucji, nie wziął pod uwagę tego, że tworząc prawo miejscowe, dbamy o zdrowie i życie blisko miliona mieszkańców – podkreślił. Wicemarszałek dodał również, że liczy na poparcie i złożenie skargi w tej sprawie również przez stowarzyszenia i organizacje społeczne.
Prawne aspekty skargi wyjaśnił radca prawny Piotr Malaga. – Skarga kasacyjna jest oparta na kilku głównych zarzutach, przede wszystkim nieprawidłowej interpretacji art. 94 Konstytucji, który daje samorządowi terytorialnemu prawo do ustanawiania aktów prawa miejscowego obowiązującego na obszarze jego działania – mówił. – Sejmik ograniczył stosowanie paliw tylko i wyłącznie w celu, jaki ma być dzięki temu osiągnięty, czyli ograniczenie miejskiej emisji. Wszystkie zabiegi legislacyjne zmierzały do tego, by cel uchwały jak najmniej obciążał obywateli województwa. – podkreślił prawnik.
Działania sejmiku i zarządu województwa w zakresie ochrony powietrza przypomniał natomiast wicedyrektor Departamentu Środowiska UMWM Tomasz Pietrusiak. – W kompetencjach samorządu terytorialnego jest przygotowanie diagnozy stanu zanieczyszczenia powietrza w Małopolsce i to wydarzyło się w latach poprzedzających przyjęcie uchwały tzw. antysmogowej – mówił. Dodał, że w zeszłym roku został przyjęty Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, który na przestrzeni kolejnych 10 lat zakłada podjęcie konkretnych działań. – Muszą one zostać zrealizowane, by stan jakości powietrza w Krakowie i w Małopolsce był zgodny z dyrektywami Komisji Europejskiej – przypomniał Tomasz Pietrusiak. Jednym ze źródeł finansowania tych działań ma być m.in. nowy Regionalny Program Operacyjny.
Warto przypomnieć, że uchwała „antysmogowa” funkcjonuje od roku i już widać jej efekty. Od początku 2014 r. zakazuje stosowania paliw stałych w nowo powstających budynkach i lokalach w Krakowie. Co najważniejsze – uchwała zmobilizowała mieszkańców istniejących budynków do intensywnego korzystania z dofinansowania do likwidacji kotłów i pieców węglowych. W tym roku w Krakowie mieszkańcy złożyli wnioski na likwidację aż 4800 pieców i kotłów. W 2013 r. zlikwidowano w Krakowie ok. 1900 palenisk węglowych, a 2012 r. zaledwie ok. 400.
Najważniejsze działania Województwa Małopolskiego na rzecz poprawy stanu powietrza:
- 90 mln euro zostanie przeznaczone w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2014-20 na wymianę starych palenisk węglowych na ogrzewanie niskoemisyjne (dotacja do 80% kosztów). Dodatkowo 10 mln euro będzie dostępne na modernizację sieci ciepłowniczych, 70 mln euro na termomodernizację budynków wielorodzinnych i użyteczności publicznej oraz 120 mln euro na zrównoważony transport niskoemisyjny (m.in. budowa parkingów Park&Ride, wymiana taboru autobusowego, budowa ścieżek rowerowych);
- na wsparcie mogą liczyć gminy – w tym roku po raz trzeci zorganizowane zostały szkolenia dla pracowników gmin, które obejmują warsztaty przygotowania wniosków o dofinansowanie likwidacji niskiej emisji, przygotowanie planów gospodarki niskoemisyjnej i inwentaryzacji źródeł zanieczyszczenia powietrza;
- na antenie TVP Kraków został wyemitowany program edukacyjny „Małopolska w zdrowej atmosferze”, który promuje dobre praktyki w zakresie poprawy jakości powietrza;
- przygotowywany jest wniosek na realizację dużego projektu LIFE o wartości około 17 mln euro. Partnerami będzie ok. 40 gmin z Małopolski, w których zostaną zatrudnieni ekodoradcy. Ich zadaniem będzie przygotowanie programów wsparcia likwidacji kotłów węglowych u mieszkańców, w tym pozyskiwanie dla gmin zewnętrznych środków finansowych na ten cel.
Źródło: Województwo Małopolskie